Hij heeft een eigen onderneming, werkt met jongeren en ziet de toekomst zonnig in. Toch zag het leven van de Arnhemse Ranny Ampomah (30) er een paar jaar geleden nog heel anders uit. Hij raakte diep in de schulden en kon alleen nog maar denken aan overleven. ‘Nu weet ik hoe belangrijk het is om op tijd hulp te zoeken.’
In het verzamelgebouw Akker71 in Malburgen is Ranny een bekend gezicht. Hij is ingehuurd als projectleider bij MDT026. Dit is een organisatie die jongeren helpt die om wat voor reden dan ook niet op school zitten of aan het werk zijn. Ranny coacht en traint deze jongeren. Een paar jaar geleden stapte hij over naar dit werk. ‘Ik wilde graag wat betekenen voor anderen. En alleen geld verdienen, dat maakt me niet gelukkig heb ik geleerd.’
Lange tijd speelde geld een grote rol in zijn leven. Hij weet als geen ander hoe jongeren verstrikt kunnen raken in financiële problemen. Ook hij raakte diep in de schulden. ‘Niemand denkt dat ze schulden gaan maken, ik dacht dat zelf ook niet. Maar het kan echt iedereen overkomen.’
Strak budget
Zo’n zeven jaar geleden ging het leven Ranny nog voor de wind. Hij was een succesvol ondernemer en verdiende daarmee veel geld. ‘Ik ben opgegroeid in een gezin waar er niet altijd genoeg geld was. Daarom had ik mezelf voorgenomen om veel te verdienen.’ Hij stopte zelfs met zijn vwo-opleiding om zich helemaal op zijn eigen onderneming te storten.
De financiële problemen begonnen toen het bedrijf waar hij voor werkte andere producten ging verkopen. Ranny moest stoppen met zijn onderneming en moest op zoek naar ander werk. ‘Ik was gewend om goed te verdienen, dus ik wilde niet zomaar bij een supermarkt gaan werken of een uitkering aanvragen. Daar was ik ook te trots voor.’ Maar zonder diploma’s op zak was het moeilijk om een goede baan te vinden.
‘Ik had geen plan B. Het enige geld dat nog binnenkwam was mijn zorgtoeslag. Door een strak budget aan te houden en heel precies te rekenen kon ik overleven. Dat was een zware tijd. Mijn telefoonaansluiting werd zelfs afgesloten.’ Ook schaamte zorgde ervoor dat hij geen hulp zocht. ‘Armoede staat helaas toch nog vaak gelijk aan falen in onze maatschappij.’
Deurwaarders op de stoep
Om toch aan voldoende geld te komen ging hij geld lenen. Al snel stonden er deurwaarders op de stoep. ‘Elke keer als de bel ging was ik bang. Ik wist niet hoe ik aan geld moest komen.’ Uiteindelijk kon hij aan de slag als productiemedewerker. Daarna startte een lange weg van terugbetalen.
Terugkijkend zou hij zijn jongere zelf het advies geven om eerder hulp te zoeken, bijvoorbeeld bij het wijkteam of Opr€cht. Opr€cht is een buddynetwerk speciaal voor jongeren met financiële vragen en schulden.
‘Er zijn gewoon mensen van wie het hun baan is om je te helpen. Zo’n buddy had mij echt geholpen, iemand die jongeren begrijpt en dezelfde taal spreekt. Want ik kon de gevolgen niet overzien.’
Wat veel jongeren bijvoorbeeld niet weten is dat er bij een schuld vaak extra kosten in rekening worden gebracht, zegt hij. Zo kan een schuld van vijfduizend euro al snel oplopen naar meer dan negenduizend euro. Ook kan er beslag worden gelegd op je bankrekening. En als je je zorgverzekering niet meer betaalt kan dat ook tot grote schulden leiden.
Ranny kon zijn schulden toch op eigen kracht aflossen. Maar hij staat nog steeds geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) en kan daardoor geen huis kopen. ‘Ik moet nog een paar jaar, dan ben ik ervan af. Mijn advies aan iedereen die in de schulden zit is daarom: zoek hulp. Door hulp aan te nemen kun je erger voorkomen. Misschien had ik dan nu wel een huis kunnen kopen.’
Dit bericht is aangeboden door de gemeente Arnhem