De Groene Route Malburgen startte als bewonersinitiatief voor meer groen en biodiversiteit in de wijk. Na drie jaar moest het onderhoud geborgd zijn, maar de door de gemeente aangeboden opties pasten niet bij de visie van de initiatiefnemers, die zich daarop terugtrokken. Het Groenteam van Huis voor de Wijk neemt nu het onderhoud over, waardoor biodiversiteit en betrokkenheid voorlopig behouden kunnen blijven. De hoop is dat de gemeente in de toekomst sociale en groene doelen zal gaan verbinden, waarmee waardevolle initiatieven van bewoners beter ondersteund kunnen worden.
Winnend Gelders Icoon project
Drie jaar geleden startte het winnende Gelders Icoon project De Groene Route Malburgen, een initiatief van wijkbewoners met als doel om de wijk groener te maken en de biodiversiteit te verbeteren. De bedoeling was om alle bewoners van de wijk, ongeacht hun motivatie of mogelijkheden, te betrekken bij het onderhouden van het buurtgroen, met ondersteuning van wijkprofessionals, om zo een sterker gevoel van eigenaarschap en gemeenschap te creëren.
Mirjam Alexander, een van de initiatiefnemers, vertelt over de voordelen hiervan: “Omdat bewoners zelf het onderhoud deden van het groen, hadden we alle ruimte om te kiezen voor planten die goed zijn voor de biodiversiteit. Bovendien zorgde het samen zorgen voor het groen in onze wijk voor meer betrokkenheid, sociale contacten en een groter gevoel van veiligheid.” Het gaat om grote openbare tuinen, die door grote groepen bewoners zijn aangelegd. Daarom was er professionele ondersteuning voor het organiseren van het onderhoud en de participatie. Die ondersteuning werd geboden door samenwerkende wijkorganisaties, zodat het buurtgroen echt helemaal van de wijk was.
Mirjam vertelt dat er in het begin een goede samenwerking was met de gemeente: “Bewoners kregen ruimte om de tuinen naar eigen wens aan te planten en er was geld voor ondersteuning voor zowel de participatie als voor het groenonderhoud. Echter na drie jaar werd het project overgedragen naar de afdeling Wijkonderhoud om het onderhoud te borgen. De mogelijkheden van deze afdeling sloten niet aan bij onze visie die op brede participatie met ondersteuning van wijkprofessionals. Zij boden maar twee opties: een ‘adoptieovereenkomst’ of de verantwoordelijkheid bij de gemeente, die het groen door een grote aannemer laat onderhouden. Als de aannemer het onderhoud doet, dan moet het praktisch en goedkoop. Dat gaat ten koste van de biodiversiteit en het gevoel van eigenaarschap van bewoners over het buurtgroen. Echter, de ‘adoptieovereenkomst’ is niet geschikt voor de grote openbare tuinen van De Groene Route. Het is een grote verantwoordelijkheid en het sluit bovendien andere bewoners uit om mee te doen. Er is dan geen budget voor het bieden van ondersteuning bij het onderhoud en het actief betrekken van mensen met verschillende achtergronden en mogelijkheden. Het gemeenschapsgevoel ontstaat juist door gezamenlijke betrokkenheid. Wij wilden een tussenvorm: eigenaarschap van bewoners én professionele ondersteuning, georganiseerd door de wijk zelf. Hiervoor was nodig dat de gemeente groene en sociale doelen met elkaar zou combineren. We hebben de afgelopen jaren met de gemeente geprobeerd om dit samen te krijgen, maar dat is helaas niet gelukt. Daarom was voor mij het moment gekomen om me ervan terug te trekken.”
Groenteam Huis voor de Wijk
Als alternatieve oplossing is nu tijdelijk geld beschikbaar gesteld vanuit de Wijkgroenagenda, een programma waarmee bewoners en de gemeente samen zorgen voor meer groen en biodiversiteit in de wijk. Met dit geld kan het onderhoud van de tuinen de komende 2 jaar worden gedaan door het Groenteam van Huis voor de Wijk. Dit team bestaat uit wijkbewoners die het groenvak leren door in de wijk te werken, Mirjam: “Het Groenteam is een prima alternatief, omdat zij de tuinen kunnen onderhouden op een manier die beter is voor de biodiversiteit, dan als de aannemer het doet. Ook kunnen bewoners nog steeds meehelpen met het onderhoud.”
Meer dan 30 bewoners
Meer dan 30 bewoners hielpen bij de aanleg en het onderhoud van een van de grootste tuinen van De Groene Route, bij restaurant Mesopotamië en café Suikerland aan de Drieslag. Na een jaar werd de tuin op verzoek van de gemeente door de ondernemers geadopteerd. Hoewel zij het onderhoud in eerste instantie moedig op zich namen, bleek het te veel werk te zijn voor hen. De gemeente besloot dat de tuin opnieuw aangeplant zou worden en het onderhoud door een aannemer te laten uitvoeren. De initiatiefnemers van De Groene Route maakten hiertegen bezwaar. “Gelukkig heeft de gemeente nu besloten om ook deze tuin aan het Groenteam over te dragen”, vertelt Mirjam.
Het Groenteam onderhoudt nu alle tuinen van De Groene Route Malburgen. Mirjam hoopt dat het Groenteam het onderhoud blijft doen. “Hiermee blijft de biodiversiteit en de betrokkenheid in stand.” Ze geeft aan dat hiervoor nodig is dat de gemeente in de toekomst maatschappelijke doelen structureel gaat combineren: “Als bewoners hebben we maar één leefwereld, waarin sociaal en groen met elkaar verbonden zijn. Hoe mooi zou het zijn als de gemeente daar beter op kan inspelen.”
De Groene Route Malburgen is een voorbeeld van hoe samenwerking tussen wijkorganisaties en betrokkenheid van bewoners heeft bijgedragen aan onderlinge verbondenheid én het groen in de wijk. Hoewel Mirjam nu niet meer actief betrokken is, kijkt ze er positief op terug: “ Het was een uitdagend proces, maar het initiatief heeft de band tussen bewoners onderling en met het groen in de wijk versterkt. Elke vogel, vlinder, bij of kever die ik in de tuinen zie, geven mij een intens dankbaar gevoel. Dit hebben we toch mooi samen voor elkaar gekregen!”
Foto’s van de aanplant en het onderhoud van de diverse openbare tuinen van De Groene Route zijn te vinden op facebook: https://www.facebook.com/groups/847132696205457/media
Dit is een ingezonden artikel door een bewoner uit de wijk Malburgen, Immerloo en Het Duifje. Wil je als wijkbewoner ook een artikel (anoniem) delen met betrekking op de wijk & voor de wijk, dan kun je contact opnemen met redactie@malburger.nl
